Emmen

Op woensdag 18 mei organiseerde de Socialistisch Partij, in café-restaurant De Huyskamer aan de Kolhoopstraat 11-13 in Emmen, een thema-avond over Armoede. Deze thema-avond was de derde uit een reeks van vier thema-avonden, waarin de Socialistische Partij probeert een brug te slaan tussen politiek en burger door belangwekkende kwesties onder de aandacht te brengen. Eerdere thema-avonden gingen over huurliberalisering en de Europese Grondwet en voor 22 juni 2005 staat een avond over gehandicapten en werk gepland.

Voor de Avond der Armoede was dit keer niet gekozen voor een discussie tussen twee opponenten, maar voor een informatieve avond waarin organisaties hun zienswijze op het fenomeen Armoede zullen geven. Na elke spreker werd de mogelijkheid worden geboden aan de aanwezigen om vragen te stellen. De avond werd deze keer muzikaal ondersteund door gitaar en accordeon.

Chris Roels, spreker namens ATD/de 4e Wereldbeweging beet het spits af. Hij vertelde gepassioneerd over de inspirator van de beweging, de Poolse priester Joseph Wresinski, die zijn kerkelijk leider onder druk zette om hem uit te zenden naar de arbeiderswijk van Parijs, waar de mensen in diepe armoede leefden. Cris Roels legde uit dat niet charitatieve acties, of welbedoelde weldoenerij, maar vorming en kennismaking met kunst en literatuur, de mogelijkheid biedt aan de allerarmsten uit de financiële draaikolk van geldgebrek en gebrek aan eigenwaarde te ontsnappen. Hulp aan de allerarmsten is niet voor hen, namens hen of over hen beslissen, maar samen met hen een weg bewandelen die hen de mogelijkheid geeft te ontsnappen aan de dagelijkse wedloop voor genoeg geld of eten, en de talenten aan te boren die zij bezitten. Chris Roels legde uit aan de hand van zijn werk op 't Zwervel, waar vakanties worden georganiseerd voor de allerarmsten, hoe de ideeën van Joseph Wrezinsky vorm en inhoud krijgen en welke resultaten daar worden geboekt.

Mark Kerkhof, die toen de Voedselbank dreigde te verdwijnen, zijn verantwoordelijkheid jegens de medemens nam en het werk van de Voedselbank voortzette, liet ons kennismaken met de werkwijze van dit kleinschalig project. Het liet ons een wereld zien waarvan we het bestaan in Emmen wellicht niet vermoedden. Mark ging ook in op het relaas van Chris Roels, die stelde dat charitatieve acties wellicht op de korte termijn een succes zijn, maar op de langere duur de eigenwaarde van de allerarmsten juist zouden doen verminderen. Mark Kerkhof vertelde over de meerwaarde die dit project aan zijn leven geeft, en de betekenis ervan voor de mensen aan wie de Voedselbank geeft.

Na de pauze zette de spreekster van De Arme Kant, een interkerkelijke organisatie, de toon door de kritische blik te richten op de uiteindelijke verantwoordelijken voor Armoede. Eerst schetste zij een onthutsend beeld hoever het al is in Nederland, en wat voor misverstand het is om dan alleen te kijken naar de bijstandsgerechtigden terwijl ook onder ouderen, zieken en gehandicapten, WAO-ers en kleine zelfstandigen Schraalhans vaak keukenmeester is. Door concrete voorbeelden te geven maakte ze duidelijk dat armoede er voor zorgt dat mensen zich buiten de maatschappij komen te staan. Mensen voelen zich daardoor vaker ziek, zowel lichamelijk als geestelijk. De Arme Kant legt de verantwoordelijkheid hiervoor neer bij de politiek, en probeert de politiek te bewegen de juiste beslissingen te nemen. Ook zij constateerde dat als de burgers hun verantwoordelijkheid nemen en de mensen gaan helpen, dat Den Haag dan eigenlijk zijn zin krijgt. Er is dan toch geen hulp meer nodig, er wordt immers al hulp geboden? En zo bezuinigen ze verder, maar pompen wel miljarden in megaprojecten als de Betuwelijn en de Joint Strike Fighter. Zij sloot haar toespraak af met een oproep om wel te blijven helpen, maar onder protest. Hiertoe deelde zij kaarten uit die aan Den Haag worden verstuurd.

Als laatste spreker vertelde wethouder Evenhuis over het mes, waarin de sociale wethouders in Nederland lopen. Enerzijds bezuinigt het Rijk op de uitgaven voor gemeenten, die daarom allemaal de broekriem moeten aanhalen. Anderzijds wordt door de bevolking wel van hen verwacht dat zij de sociale voorzieningen op peil houden. Maar omdat ze de daar met kunst en vliegwerk zo goed mogelijk in slagen, is de boodschap in Den Haag dat het allemaal wel mee valt met die bezuinigingen, immers, het voorzieningenniveau blijft toch (redelijk) op peil? Dit principe staat garant voor moeilijke afwegingen en beslissingen. Werk blijft de meest directe oplossing, zo pleitte wethouder Evenhuis. Het creëren van werkgelegenheid ziet hij dan ook als de grootste buffer tegen armoede en sociale uitsluiting.

En hiermee was de Avond der Armoede afgerond. Het was een waardevolle, inspirerende avond, waarbij alle aanwezigen hopelijk iets meer inzicht kregen in het fenomeen armoede in Nederland. We kijken met buitengewoon veel genoegen op deze avond terug.